Storytelling: van oerinstinct tot impactvolle leertool

Blog / Nieuws | 14-04-21

Storytelling. De term is de laatste jaren steeds populairder geworden en wordt steeds meer bewust toegepast voor allerlei doeleinden. Maar eigenlijk is het al zo oud als de mens. De eerste communicatie die we kunnen terugvinden, zoals grotschilderingen, volksverhalen en theaterstukken, behoren tot storytelling. Dat waren destijds immers de enige manieren om verhalen en kennis over te brengen. De drang om verhalen te vertellen zit dus in de mens. Als een soort oerinstinct.
Afijn. We zijn duizenden jaren verder en nu leggen we alles vast in boeken, digitaal, via presentaties, video’s en zelfs AR en VR. We zijn zacht uitgedrukt een stuk geavanceerder geworden in verhalen vertellen, de middelen waarmee we dat doen en de toepassingen ervoor. Maar we doen het nog steeds. Hoe zit het met het gebruik van storytelling binnen (corporate) leren?

Leren van verhalen

Als we het hebben over storytelling binnen leren, hebben we het dus over een andere manier om informatie over te brengen dan een droge opsomming van data en feiten, woordrijtjes of protocollen. En die saaie manier van informatieoverdracht zien we eigenlijk nog te veel. Vertel in plaats daarvan eens een verhaal of een casus. In dat verhaal introduceer je bijvoorbeeld een fictieve werknemer die specifieke problemen of dilemma’s op de werkvloer tegenkomt, waarbij hij bepaalde keuzes maakt (of de deelnemer hem de keuzes laat maken), met de bijbehorende gevolgen. Dat zet hem aan het denken. Wat is het scenario? Wat wordt er nu van me verwacht? Wat gebeurt er als ik het één doe, of juist het ander? Het maakt dat ze een dergelijke situatie in het ‘echie’ beter herkennen en dan weten hoe ze juist moeten handelen. Fouten maken is ook helemaal niet erg. Daar leren ze van en zo kunnen ze uiteindelijk op de werkvloer of bij een toets de juiste beslissing nemen. Dit wordt ook wel ‘risk-free learning’ genoemd.

Meer over het gebruik van casuïstiek in corporate learning vind je hier.

Blijf reëel

Houdt het wel zo reëel mogelijk. Gebruik dus verhalen en casussen die daadwerkelijk op de werkvloer voor kunnen komen en die dicht bij de werknemers staan. Het is dan ook logischer om een personage te creëren waar collega’s zich goed aan kunnen relateren. Geen paars kaboutertje met een eenhoorn als sidekick (we noemen maar even wat), maar iemand die je directe collega zou kunnen zijn. Met dezelfde problemen en obstakels. Wanneer je dit doet, profiteer je van de vele voordelen van storytelling. 

De vele voordelen van verhalen vertellen

Storytelling kent talloze voordelen, zeker als je iemand iets wil bijbrengen. Het leent zich dus goed voor leertools, zowel in het onderwijs als op de werkvloer. Als het zoveel voordelen heeft en het aan de basis staat van de menselijke beschaving, waarom gebruiken we het dan nog niet aan de lopende band in leertools? We zien nog veel te vaak saaie e-learning modules of droge opsommingen van feiten. Dat is helemaal niet verkeerd, maar het kan effectiever, en niet te vergeten: leuker. Er is genoeg bewijs dat storytelling een sterker leereffect teweeg brengt. En wel hierom:

  • Empathie. De emotie wordt aangewakkerd. Mensen geven meer om een verhaal en het personage dat erbij betrokken is. Ze gaan zich eraan relateren en voelen mee. Als de personage een verkeerde keuze maakt, roept dat bij de leerder vervelende emoties op. Maakt hij een goede keuze, dan reflecteert dat in de emotie van de leerder. Verhalen brengen het ‘publiek’ met emotie bij elkaar.
  • Betrokkenheid. Als je meer betrokkenheid wil creëren met en tussen mensen en ideeën, dan is storytelling the way to go. Door de sterke emotie die mensen voelen, raken zij meer betrokken bij de verhalen, het onderwerp, en de personages erin. Denk bijvoorbeeld eens aan een sterke plot twist om mensen te boeien.
  • Betekenis. Verhalen geven meer betekenis aan data en feiten. Mensen raken meer betrokken en zij kunnen zich relateren aan een verhaal en (hoofd)persoon. Doordat deze persoon dingen meemaakt en beslissingen neemt, krijgt de kennis die overgebracht moet worden betekenis.
  • Zichtbare gevolgen. Mensen zien makkelijker het nut van een bepaald leerdoel, omdat dat sterk duidelijk wordt in het verhaal. Zo wordt bijvoorbeeld een probleem voorkomen of opgelost. Je ziet dan direct wat het nut is van de juiste informatie tot je beschikking hebben, welke keuzes je daarmee kunt maken en wat de gevolgen daarvan zijn. Ze worden als het ware met de neus op de feiten gedrukt. Een stukje bewustwording dus.
  • Motivatie. Dit alles werkt meer motiverend dan een simpele leermodule. Over het algemeen wordt er ook meer tijd een aandacht gegeven voor een verhaal. Door bovenstaande punten is het ook makkelijker om gedragsverandering te realiseren. Bonus: verhalen worden onderling makkelijker gedeeld.
  • Geheugen. Storytelling stimuleert het geheugen. Verhalen activeren diverse gebieden in het brein, zoals taal, verbeeldingskracht, en cognitieve empathie. Dit is direct gerelateerd aan het geheugen. Mensen onthouden verhalen dus beter dan droge opsommingen van feiten en data. Doe daar je voordeel mee!
  • Structuur. Door een verhaallijn aan te houden, breng je een rode draad in je leermodule. Het biedt structuur en houvast, zoals een begin, een kern en een einde. Fijn voor jou, en voor de leerder.

We kunnen nog even doorgaan met deze opsomming. Maar ze zijn allemaal aan elkaar gerelateerd en het punt is vast duidelijk: storytelling moet je doen!

Hoe dan?

Als je dit zo leest, denk je misschien dat het veel werk is om storytelling toe te passen in je leermodules. Goed nieuws: dat valt reuze mee. Je kunt het natuurlijk zo gek maken als je zelf wil, maar je kunt met een aantal simpele elementen toch storytelling toepassen in je cursussen. Denk aan het creëren van een personage, een rode draad, een (leer)doel, een probleem (of plottwist) en een oplossing. Als je het maar realistisch houdt. Begin klein: verzin een personage, geef het beestje een naam en laat dat karakter in al je vraagstukken terugkomen.

Vertel het met storytelling

Als een medewerker door middel van goede dilemma’s, scenario’s of verhalen bepaalde situaties beleefd en in het geheugen opslaat, dan zal het brein de situatie herkennen als die zich in de praktijk voordoet en dan zal de deelnemer het juiste gedrag vertonen. Storytelling draagt dus direct bij aan het verbeteren van de vaardigheden op de werkvloer. Dus waar wacht je nog op? Succes!

 

 


Meer verhalen lezen over leren? Kijk dan hier. Wil je meteen meer weten over de Drillster manier van leren? Klik dan hier →

Ontdek de Drillster leermethodologie     Neem contact op