Coronacrisis toont belang én complexiteit van compliance

Tijdens de coronacrisis vielen Jaap van Manen, hoogleraar corporate governance en partner bij Strategic Management Centre (SMC), een paar dingen op die goed illustreren wat er belangrijk en tegelijkertijd zo complex is aan een goed compliance-beleid.

Cultuurverschillen

‘Tijdens de coronacrisis was het opvallend hoe verschillende landen, zelfs als ze geografisch dichtbij elkaar liggen zoals Nederland en België, verschillende oplossingen bedenken voor het indammen van het virus. De een koos voor een totale lockdown, de ander voor meer specifieke maatregelen. Die verschillen hebben alles te maken met cultuurverschillen tussen de landen. In Panama gingen militairen met machinegeweren de straat op om ervoor te zorgen dat mensen binnen bleven. In Nederland werd vooral een beroep gedaan op de eigen verantwoordelijkheid van mensen om zich aan regels te houden. En hier werkte dat ook. Ik heb met verbazing gekeken naar hoe jongeren hun best deden om kwetsbare ouderen in leven te houden. Het laat zien dat als je mensen die verantwoordelijkheid geeft, ze zich ook zo gaan gedragen. In Nederland in elk geval.

Maar wat hier werkt, werkt niet per definitie ook in andere landen. Dat is iets waar multinationals die actief zijn in verschillende landen, zich van bewust moeten zijn. In het ene land werken wat lossere regels goed, in het land andere geldt: alles wat niet verboden is, is dus toegestaan. Dat vraagt om een veel strikter beleid. Als bedrijven een te groot beroep doen op de eigen verantwoordelijkheid in landen waar dat niet gebruikelijk is, ga je op het gebied van compliance gemakkelijk onderuit.’

Lees hier het interview met Jurgen Haakmeester (ENGIE) over Compliance & Corona.

Goede voorbeeld

‘Een ander voorbeeld is het gedrag van de Britse politiek strateeg Dominic Cummings. Als speciaal adviseur van Boris Johnson hielp hij mee met het opstellen van de regels tijdens de corona-lockdown in Groot-Brittannië. Maar zelf nam hij het met die regels minder nauw, door grote afstanden te reizen terwijl hij en zijn gezin Covid-19 verschijnselen hadden. Het leverde hem een hoos aan kritiek op, en de regering ook toen die hem bleef steunen.

Het is een goed voorbeeld dat laat zien hoe belangrijk het is dat je, juist als je aan de top staat, het goede voorbeeld geeft. Als je als bedrijf wil dat je medewerkers compliant zijn, moet je dat in de eerste plaats zelf ook zijn. Kijk naar onze koning Willem Alexander, die tijdens toespraken tijdens de crisis heel duidelijk liet merken dat ook hij en zijn gezin thuisbleven (en zelfs niet naar de kapper gingen!). Dat geeft vertrouwen en stimuleert mensen om hetzelfde te doen.’

Meer lezen over de uitdagingen waar compliance mee te kampen heeft? Download direct het whitepaper ‘De veranderende rol van de Compliance Officer’.