De adaptieve en vraaggestuurde leerapplicatie Drillster wordt veel ingezet voor zakelijke kennisborging, maar is ook zeer goed bruikbaar in de onderwijssector. Docenten kunnen zelf drills ontwerpen van hun leerstof. Zo kunnen zij digitaal onderwijs bieden aan hun leerlingen, de voortgang in de gaten houden en de hiaten in kennis ontdekken en direct wegnemen. Er bestaan echter nog wat vooroordelen over vraaggestuurd, adaptief onderwijs. Wat moeten docenten en anderen in het onderwijs weten over Drillster? We praten je in het kort bij over adaptive leermethodologie en de (on)zin van toetsen.

In het kort: wat is Drillster?

Drillster is een adaptieve leermethodologie. Het werkt vraaggestuurd en leerlingen krijgen in korte leerintervallen (±15 min.) vragensets voorgeschoteld in de vorm van zogeheten ‘drills’. Na ieder antwoord, goed of fout, komt altijd positieve feedback. Leerlingen leren daardoor altijd van hun antwoorden. Drillster berekent per individu wanneer het tijd is om kennis op te frissen, zodat die niet wegzakt. Op die manier leren ze niet alleen nieuwe informatie, maar wordt kennis ook echt verankerd.

Gepersonaliseerd onderwijs voor iedereen

In een ideale wereld zouden scholen en docenten iedere leerling gepersonaliseerd onderwijs bieden. Een wereld waarin ieder kind kan leren op zijn eigen manier, niveau en snelheid. Dit klinkt geweldig. Gepersonaliseerd onderwijs staat echter vaak gelijk aan een hogere werkdruk voor docenten. Zij zouden dan immers iedere leerling een eigen leerplan moeten aanbieden. Die wens is er zeker, maar het is geen haalbare kaart voor de meeste scholen en docenten. Het kost simpelweg te veel tijd.
Een oplossing ligt in digitaal adaptief leren. Hier is een algoritme mee gemoeid: software die automatisch een leerpad afstemt op het individu. Op basis van behaalde resultaten kan een algoritme bepalen wat het beste vervolg is, met welke onderwerpen iemand nog moeite heeft, en welke onderwerpen hij al goed beheerst. Met deze inzichten kan een vervolg worden uitgestippeld dat precies is afgestemd op de behoeften van het individu. Je zou dit kunnen zien als het automatiseren van gepersonaliseerd onderwijs. Digitaal adaptief leren maakt gepersonaliseerd leren schaalbaar.

Digitaal adaptief leren maakt gepersonaliseerd leren schaalbaar.

Drillster en adaptief leren

Hoe is adaptiviteit in Drillster verwerkt? Adaptief leren binnen Drillster betekent dat de app zich aanpast aan het tempo en niveau van de leerling. De app signaleert welke onderwerpen iemand nog lastig vindt en zorgt dat hij juist díe onderwerpen extra oefent. Onderdelen uit de drills die hij al goed beheerst, worden minder vaak herhaald. Continu leren, maar dan volledig afgestemd op individueel niveau. Dit is effectief, efficiënt en bespaart veel tijd. Slim leren dus. Docenten kunnen de voortgang per leerling bijhouden en zien welke onderwerpen moeilijk worden bevonden. Wanneer veel leerlingen met dezelfde onderdelen moeite blijken te hebben, kun je er als docent voor kiezen om dat onderwerp nog eens klassikaal te behandelen. Zo neem je de hiaten direct weg.
Daar houdt het niet op. Het unieke Drillster-algoritme berekent ook wanneer een leerling zijn opgedane kennis weer dreigt te verliezen. De leerling krijgt een notificatie als het weer tijd is om de kennis bij te spijkeren. Hij is er dan zelf verantwoordelijk voor om weer te gaan drillen. ‘Spaced repetition’ zorgt er vervolgens voor dat er steeds langere tussenpozen zitten tussen het bijspijkeren. Zo gaat er steeds meer informatie van het kortetermijngeheugen, naar het langetermijngeheugen en wordt kennis echt verankerd.

De (on)zin van summatieve en formatieve toetsen

Het verschil tussen het korte- en langetermijngeheugen brengt ons bij examens. We weten dat toetsen onlosmakelijk verbonden zijn met het onderwijs. Maar toch stellen we eigenwijs wat anders voor. Drillen dus. Drills zijn effectiever dan toetsen, want toetsen leiden doorgaans enkel tot een tijdelijke kennispiek. Leerlingen stampen kort voor een summatieve toets de benodigde informatie in hun hoofd, zetten dat de volgende dag op papier, en daarna vergeten ze het. Weg is de kennis. Die verdwijnt als sneeuw voor de zon. Daar hebben leerlingen niet veel meer aan voor een eindexamen.
Ook formatieve toetsen hebben zelden het beoogde effect. Als iemand een slecht cijfer haalt voor een formatieve toets, weet hij dat hij nog over onvoldoende kennis beschikt. Over het geheel, of juist over een specifiek onderdeel. Hij heeft bijvoorbeeld meer moeite met breuken dan met staartdelingen. Maar, een tweede of derde oefentoets is weer exact hetzelfde ingedeeld. De toets bevat doorgaans weer hetzelfde aandeel sommen met breuken. En hetzelfde aandeel sommen met staartdelingen, die hij al bewezen had te beheersen. Zonde. Het zou vele malen effectiever zijn als de leerling vooral dat oefent wat hij nodig heeft, en waar nodig nog wat extra uitleg kan krijgen.

Leerlingen stampen kort voor een summatieve toets de benodigde informatie in hun hoofd,
zetten dat de volgende dag op papier, en daarna vergeten ze het. Weg is de kennis.

Niets toetsen maar drillen

Daar komt die adaptiviteit weer om de hoek kijken. Zoals eerder aangegeven, gebruikt Drillster de kracht van (slimme) herhaling. De leerling oefent vooral wat hij moeilijk vindt om het algehele kennisniveau op peil te krijgen, in plaats van alle stof evenredig te blijven herhalen. Stap voor stap zal de leerling alle stof gaan beheersen. De summatieve toets is dan enkel nog een formaliteit. Het is wel mogelijk om summatieve toetsen af te nemen met Drillster. Maar – en dit is geen populaire mening in onderwijsland – de toets is dan eigenlijk overbodig. Want wanneer leerlingen door het adaptieve leerproces gaan en de verantwoordelijkheid nemen om kennis regelmatig bij te spijkeren, ben je er vrijwel zeker van dat de boel op orde is. Dit zorgt ook nog eens voor een flinke stressreductie, want wie krijgt geen stress van toetsen en examens? Nu weten we dat schriftelijke centrale examens wettelijk verplicht zijn. Maar wellicht geeft de onzin van toetsen stof tot nadenken voor zaken die niet verplicht zijn, zoals tussentijdse toetsen en SO’s?

Geen kennispiek, maar duurzame kennisborging

Drillen is dus een effectieve manier om kennis inzichtelijk te maken, kennis te verankeren en leerlingen efficiënt bij te laten spijkeren waar nodig. Onderwijs op maat, zonder dat je daar als docent veel tijd mee kwijt bent. Zo vermijd je de tijdelijke kennispiek als gevolg van summatief toetsen, maar help je mee aan duurzame kennisborging.

Durf jij de toets al vaarwel te zeggen?